Hooikoorts Aanpakplan

Inleiding

Ik heb een plan van aanpak opgesteld met wat je het beste kunt doen tegen hooikoorts. Dit plan is gemaakt voor mensen die last hebben van hooikoorts en willen weten wat ze kunnen doen tegen hooikoorts. Ik noem het zelf het ‘Hooikoorts Aanpakplan’.

Waarom?

Tegenwoordig is er een overload aan informatie wat je allemaal kunt doen tegen hooikoorts. Daarom wil ik orde scheppen in deze ‘hooikoorts informatie jungle’. Ik heb er zelf ook baat bij, omdat ik zelf ook een lichte vorm van hooikoorts heb. Ik heb daarom alles uitgezocht en een plan van aanpak opgesteld tegen hooikoorts.

Het Einddoel

Na het lezen en uitvoeren van dit ‘Hooikoorts Aanpakplan’ heb je: ten eerste de juiste kennis over hooikoorts, ten tweede weet je wat helpt tegen hooikoorts en ten derde heb je een compleet persoonlijk plan met wat je moet doen om je hooikoorts beter onder controle te houden. Hierdoor zal je vanaf nu veel meer van het leven gaan genieten en gaat de kwaliteit van jouw leven omhoog!

Kort overzicht

Hieronder staan schematisch de 7 stappen om je hooikoorts aan te gaan pakken. Elke stap wordt in dit artikel uitgebreid toegelicht.

Inhoudsopgave ‘Hooikoorts Aanpakplan’

1. Informeer jezelf
   1. Wat is hooikoorts?
   2. Wat zijn de hooikoorts symptomen?
2. Doe een hooikoorts test
3. Pas je omgeving aan
   1. Hooikoorts tips voor binnen
   2. Hooikoorts tips voor buiten
   3. Overige hooikoortstips
4. Bereid je voor
   1. Hooikoortsradar
   2. Hooikoortsseizoen
5. Spoel je neus
   1. Zoutoplossing maken
   2. Spoel je hooikoorts weg
6. Gebruik medicatie
7. Hooikoortsbehandeling ziekenhuis
8. Het ‘Hooikoorts Aanpakplan’

Belangrijk: Doordat elk mens uniek is, is ook het hooikoortsverloop bij elk persoon anders. Hierdoor is dit ‘Hooikoorts Aanpakplan’ geen medisch advies, maar een guideline hoe je jouw hooikoorts meer onder controle kan krijgen met effectieve tips, oplossingen en een plan van aanpak tegen hooikoorts. Het is altijd goed om bij twijfel of bij andere medische vragen jouw eigen huisarts of medisch specialist te raadplegen. Maar dit neemt niet weg dat het ‘Hooikoorts Aanpakplan’ wel een goede basis legt voor een kwalitatief beter leven met hooikoorts.

Stap 1: Informeer jezelf

De eerste stap van het aanpakplan is om basiskennis te krijgen over hooikoorts, zodat je dan meer controle hebt over het verloop van jouw hooikoortsklachten. Ook weet je dan een betere oplossing te vinden voor de klachten. Hieronder staan 2 onderwerpen met de belangrijkste basisinformatie over hooikoorts.

1.1 Wat is hooikoorts?

Simpelweg kan hooikoorts als volgt worden uitgelegd: Hooikoorts is een allergie, waarbij jouw lichaam heftig reageert op bepaalde pollen (stuifmeel) van bloeiende planten, bloemen, bomen, (on)kruiden en grassen. Hierdoor wordt er een heftige overreactie veroorzaakt, doordat je immuunsysteem ‘in de war’ is. Het denkt dat deze pollen schadelijk zijn voor jou terwijl dit eigenlijk niet het geval is. Als deze pollen in jouw ogen, neus, mond, keel of luchtpijp komen, dan maakt jouw lichaam een stofje aan, genaamd histamine. Als gevolg van de aanmaak van histamine krijg je jeuk, roodheid en branderige ogen en daarnaast krijg je vaak ook last van een loopneus. 

1.2 Wat zijn de hooikoorts symptomen?

Door hooikoortsklachten sneller bij jezelf te herkennen, kun je makkelijker actie ondernemen op jouw hooikoorts. Het beste is natuurlijk om hooikoortsklachten zoveel mogelijk te vermijden en je omgeving hierop aan te passen. Maar daar kom ik later in dit artikel op terug in Stap 3. Hieronder staan overzichtelijk de meest voorkomende hooikoortsklachten. Wil je een uitgebreidere lijst van hooikoortssymptomen bekijken? Dan kun je er hier meer lezen.

Stap 2: Doe een hooikoorts test

De tweede stap is het doen van een hooikoorts test. Dit is heel belangrijk om te bepalen of je écht hooikoorts hebt en niet bijvoorbeeld een verkoudheid. Daarnaast wordt ook gelijk bepaald of je voor nog meer stoffen allergisch bent. Vaak hebben mensen die last hebben van hooikoorts ook last van andere allergieën zoals voor huisstofmijt, katten en honden. Zoals in mijn andere artikel ‘Hooikoorts test’ is te lezen, zijn er 3 verschillende hooikoortstesten. Ik raad je altijd aan om een ‘medische hooikoorts test’ te doen bij jouw huisarts of bij een medisch specialist (allergoloog). Op deze manier weet je zeker dat de hooikoorts test betrouwbaar is.

Stap 3: Pas je omgeving aan

De derde stap van het ‘Hooikoorts Aanpakplan’ is om een omgeving te creëren waarbij je zo min mogelijk last krijgt van je hooikoorts. Gelukkig kun je al heel veel maatregelen zelf nemen tegen de klachten die horen bij hooikoorts. Daarom zijn de doelen van stap 3 om; ten eerste bewust te worden van welke maatregelen je zelf kunt nemen tegen hooikoorts in en rond jouw eigen huis, ten tweede jezelf beter voor te bereiden als je naar buiten gaat in het hooikoortsseizoen. Daarom ga ik in deze stap uitleggen hoe je zoveel mogelijk contact kan vermijden met pollen (stuifmeel).

Ik heb de Hooikoorts tips in 3 delen opgesplitst:

1. Hooikoorts tips voor binnen
2. Hooikoorts tips voor buiten
3. Overige hooikoortstips

3.1 Hooikoorts tips voor binnen

• Deuren en ramen sluiten: Als je weet dat het hooikoortsseizoen is begonnen, zorg er dan voor dat je alleen in de ochtend een raam of een deur opzet om het huis te luchten. In de ochtend zijn er minder pollen in de lucht aanwezig dan later op de dag.
• Neus stomen: Je kunt de neus stomen door bijvoorbeeld een warme douche te nemen. Hierdoor adem je warme stoom van het douchewater in waardoor jouw neus lichtelijk wordt gereinigd. Of je kan een theeglas vullen met gekookt water en dan de warme lucht inademen. Kijk wel uit dat de stoom die je dan inademt niet te heet voor je is.
• Neusspoelen: Neusspoelen is de effectievere versie van het stomen van de neus. Je spoelt de neusholte door met een zoutoplossing waardoor de pollen en vervuiling in je neus wordt weggespoeld. Lees hier meer over het neusspoelen.
• Douchen voor het slapen: Spoel voordat je gaat slapen de pollen uit je haar en van het lichaam. Hierdoor ga je frisser naar bed.
• Horren plaatsen: Plaats voor de ramen en deuren die regelmatig openstaan horren tegen de pollen.

3.2 Hooikoorts tips voor buiten

• Vaseline smeren in neus: Doe wat vaseline op een wattenstaafje en smeer de binnenkant van jouw neus. Hierdoor blijven de pollen vastplakken en zo komen er minder pollen op de slijmvliezen terecht.
• Zonnebril + vaseline: Probeer zo veel mogelijk met een zonnebril te dragen die zoveel mogelijk de ogen afsluit. Smeer vervolgens bij alle open plekken tussen het gezicht en de zonnebril een beetje vaseline. Op deze manier vormt de vaseline een extra barrière voor de pollen.
• Was en beddengoed: Hang was niet buiten op en hang beddengoed niet buiten om het te luchten. Hierdoor belanden pollen in kleding en het beddengoed.
• Gras maaien: Blijf uit de buurt van pas gemaaid gras waardoor de pollen intensiteit toeneemt in de lucht.
• Bladblazers: Vooral in de steden gebruikt de onderhoudsdienst van de gemeente vaak bladblazers om de straten schoon te blazen. Doordat ze de straten schoonblazen, worden de pollen de lucht in geblazen. Probeer deze gebieden daarom ook zoveel mogelijk te ontwijken. Of houd zoveel mogelijk je adem in en je ogen gesloten als je de onderhoudsdienst met bladblazers passeert.
• Autorijden: Houd in de auto de ramen en ventilatie dicht.
• Wandelen en buitensporten: Ga na een regenbui of ’s ochtends vroeg wandelen of buitensporten, want dan is de concentratie pollen in de lucht het laagst.

3.3 Overige hooikoorts tips

• Niet wrijven: Probeer zo min mogelijk te wrijven in je ogen als je jeuk hebt. Als je wel wrijft heb je kans op meer klachten, doordat er meer histamine wordt aangemaakt door het lichaam waardoor je juist meer jeuk krijgt.
• Vermijd het platteland: Hier is de concentratie pollen wel 3 tot 5 keer zoveel als in de stad.
• Niet roken: Probeer te stoppen met roken en vermijd zoveel mogelijk rokerige ruimtes.

Stap 4: Bereid je voor

In de vorige stap ben ik vooral ingegaan op wat je direct zelf kunt doen om de hooikoorts zoveel mogelijk te verlichten. Dit zijn stappen die je vooraf kunt doen en die je kunt gaan inzetten als het hooikoortsseizoen weer voor de deur staat. Maar wanneer begint het hooikoortsseizoen eigenlijk?

4.1 Hooikoortsseizoen

Doordat het klimaat verandert, kan je tegenwoordig bijna het hele jaar door last hebben van hooikoorts. Als je pech hebt en je bent voor meerdere grassen en boompollen allergisch, dan kun je vanaf Januari en tot eind Oktober last van hooikoorts hebben. Kijk hieronder in de hooikoortskalender wanneer jij de ergste hooikoortsklachten kunt verwachten.

Wanneer is het hooikoortsseizoen?

Het hooikoortsseizoen kun je onderverdelen in 3 belangrijke periodes, omdat bomen, kruiden en grassen in verschillende periodes hun bloeiperiode hebben. Allereerst staan bomen en struiken in bloei, vervolgens de kruiden met tot slot de grassen. Dit is een globale indeling en kan afhankelijk zijn van het weer.

Let op dat de hierboven gemaakte onderverdeling een globale indeling is. Dit kan per jaar anders zijn, omdat dit afhankelijk is van de weersomstandigheden in het jaar.

Hoe lang duurt hooikoorts?

Hoe lang hooikoorts duurt, hangt af van voor welke planten, grassen, kruiden of bomen je allergisch bent. Daardoor heeft eigenlijk elk persoon die hooikoorts heeft zijn eigen persoonlijke hooikoortsseizoen. Vraag je eigen huisarts of je in aanmerking kan komen voor een bloedonderzoek of huidpriktest om zo te weten te komen waar je allergisch voor bent.

Hooikoortskalender

Zoals eerder uitgelegd heeft elk persoon die hooikoorts heeft zijn eigen persoonlijke hooikoortskalender. Daarom is het belangrijk om te kijken voor welke pollen je écht allergisch bent. Hieronder staan de meest belangrijke planten, bomen, kruiden en grassen die hooikoorts veroorzaken. Zoals je ziet heeft elk type zijn eigen bloeiperiode en dit bepaalt daardoor hoe jouw hooikoortskalender eruit komt te zien.

(bron www.zorgwijzer.nl)

4.2 Hooikoorts radar

Maandelijks zoeken tienduizenden mensen op termen zoals ‘Hooikoorts radar’ of ‘Hooikoorts weerbericht’ of ‘Hooikoorts alarm’. Hierdoor zijn er verschillende websites die voorspellen wat de hooikoortsverwachting van die dag gaat worden. Hieronder zal ik twee veelgestelde vragen over hooikoorts verder uitwerken.

Hoe erg is vandaag de hooikoorts?

Er zijn drie websites die betrouwbare informatie geven wat de hooikoorts vandaag gaat doen. Ze geven alledrie dezelfde informatie, omdat ze ook hun hooikoortsinformatie aangeleverd krijgen van dezelfde organisatie World of Warmth. Alleen de vormgeving en presentatie van de hooikoortsinformatie is verschillend.

1. Hooikoortsradar.nl
2. Pollennieuws.nl
3. Buienradar.nl
4. App van Weeronline.nl 

Welke hooikoorts radar is het beste?

Net als buienradar aangeeft wat de kans is op regen is, zo geeft de hooikoorts radar aan hoe het dagelijks gesteld is met de kans op hooikoorts. Hooikoorts radar, Pollennieuws en Buienradar geven alledrie de hoeveelheid pollen die in de lucht aanwezig is aan. Dit wordt gedaan met een kleurindicatie op de Nederlandse kaart. Elke kleur geeft aan hoe intens de hooikoortsverwachting zal zijn voor die dag. De hooikoorts radar van Buienradar heeft een extra voordeel dat  je per uur kan zien wat de hooikoortsvoorspelling zal zijn. De app van Weeronline is ook overzichtelijk, omdat het specifiek aangeeft welke bomen, planten, kruiden en grassen in bloei staan die dag.

Stap 5: Spoel je neus

Mensen die een lichte vorm van hooikoorts hebben, kunnen met de bovenstaande stappen hun hooikoorts goed onder controle krijgen. Maar helpen bij jou de bovenstaande stappen nog niet voldoende, ga dan door naar deze stap. In deze stap ga ik in op een niet-medicamenteuze oplossing (zonder medicijnen), namelijk het spoelen van je neus.

Neusspoelen

Het spoelen van de neus gaat je direct verlichting geven bij je hooikoortsklachten. Zo adviseren huisartsen ook om de neus te spoelen bij hooikoortsklachten. Het spoelen van de neus moet gedaan worden met een zoutoplossing die de juiste verhouding van zout en water heeft. Dit wordt ook wel fysiologische zoutoplossing genoemd. Je kunt dit zelf maken of kopen. Je mag nooit spoelen zonder zout! Dit kan schadelijk zijn en voelt pijnlijk aan tijdens het neusspoelen. Een zoutoplossing met de juiste verhouding zorgt ervoor dat het neusspoelen geheel pijnloos is. Hieronder vertel ik hoe je zelf een zoutoplossing kan maken om je neus te spoelen. 

5.1 Zoutoplossing maken

Het neusspoelen wordt gedaan met een zoutoplossing. Deze zoutoplossing kun je gemakkelijk zelf maken, maar moet wel gemaakt worden met een vaste verhouding tussen het water en het zout dat je gebruikt. Een zoutoplossing met deze specifieke verhouding wordt ook wel ‘fysiologisch zout’ genoemd. Het is belangrijk om de juiste verhouding van water en zout te gebruiken, omdat je bij teveel of te weinig zout klachten kan krijgen. Om te zorgen dat je makkelijk en pijnloos je neus kunt spoelen, moet je jodiumvrij keukenzout gebruiken. Ook kun je Himalaya zout of fijn zeezout gebruiken voor de zoutoplossing. Je kunt met de 2 onderstaande manieren een zoutlossing maken met de juiste verhouding:

Manier 1

1. Doe 200 ml lauwwarm water van ongeveer 37°C in een glas.
2. Doe een afgestreken hoeveelheid (jodiumvrij) keukenzout op een theelepel.
3. Los het zout geheel op in het water.

Manier 2

1. Weeg 9 gram (jodiumvrij) keukenzout af.
2. Doe 1 liter lauwwarm water van ongeveer 37°C in een maatbeker.
3. Los het zout geheel op in het water.

Zoutoplossing kopen

Heb je geen zin om een zoutoplossing te maken? Dan kun je ook een kant en klare oplossing kopen. Via de drogisterij of apotheek kun je een flacon met een fysiologisch zoutoplossing kopen zonder recept van de huisarts. Het voordeel is dat je direct je neus kan spoelen en de verhouding van water en zout correct is. Het nadeel van een zoutoplossing kopen is dat het duurder is dan om het zelf te maken. 

5.2 Spoel je hooikoorts weg

Nadat je de zoutoplossing hebt gemaakt, moet je de neus nog doorspoelen. De zoutoplossing kun je op 3 verschillende manieren gebruiken:

1. Pipet en theekopje

Doe een deel van de zoutoplossing in een theekopje of een glas. Vervolgens zuig je de zoutoplossing op met de pipet. Daarna druppel je de zoutoplossing in jouw neus door het hoofd naar achteren te houden. Als het goed is loopt de zoutoplossing door de neusholte in je keel of komt het eruit via het andere neusgat. Snuit na het druppelen de neus voorzichtig door in een zachte doek.

2. Neusspoelen

Je kunt jouw neus grondig reinigen of schoonspoelen met een zogenaamde neusspoeler. Dit is een hulpmiddel waarbij je de zoutoplossing door je neus spoelt. Hierdoor wordt een groot deel van de pollen uit je neus verwijderd. Je kunt hier online een neusspoeler kopen. 

3. Verstuiver of neusspray

Je kunt online of bij een drogisterij een leeg neusspray flesje kopen. Hierin kan je de zelfgemaakte zoutoplossing in doen en vervolgens gebruiken. Doe een deel van de zoutoplossing in de verstuiver of neusspray. Zorg er vervolgens voor dat je het flesje niet geheel tot de rand vult en laat ongeveer 25% ongevuld. Dit is belangrijk omdat je de zoutoplossing nog goed kan schudden voor gebruik. Zodat eventueel gekristalliseerd zout weer makkelijk oplost. Spuit in elke neusgat een spray van de zoutoplossing en droog de neus met een zachte doek. Je mag de neusspray gebruiken zo vaak je daar zelf behoefte aan hebt. Heb je geen zin om een zoutoplossing te maken? Dan kan je ook een neusspray met een fysiologisch zoutoplossing bij een drogisterij, supermarkt of apotheek kopen. Dit kan je zonder recept van de huisarts kopen en is vrij verkrijgbaar.

Stap 6: Gebruik medicatie

Blijven de hooikoortsklachten aanhouden? En werken de voorgaande stappen onvoldoende voor jou? Dan kun je er over nadenken om medicatie te gaan gebruiken voor je hooikoortsklachten. Echter kan je wel Stap 5: ‘Het spoelen van de neus’ blijven doen in combinatie met het gebruik van hooikoortsmedicatie. Voordat je overgaat op medicatie moet je wel eerst positief getest zijn op hooikoorts. Daarom zal voor het gebruik van hooikoortsmedicatie altijd eerst overleg plaatsvinden met jouw eigen huisarts of specialist, omdat er op basis van jouw klachten een persoonlijk hooikoorts medicatieplan wordt gemaakt. In deze stap van het ‘Hooikoorts Aanpakplan’ zal ik dieper ingaan op alle soorten medicatie die er voor hooikoortsklachten op de markt zijn. Zo kun je beter voorbereid het gesprek met jouw huisarts aangaan.

Welke medicatie helpt tegen hooikoorts?

Hieronder staan de 4 meest voorkomende typen medicatie die worden gebruikt tegen hooikoorts. Deze 4 typen hooikoortsmedicatie wordt onder vele verschillende (commerciële merk)namen op de markt uitgebracht zoals Otrivin of Prevalin. In de basis komt het erop neer dat medicatie tegen hooikoorts een positieve werking heeft op het (behoud van het) slijmvlies. Lees hier in het kort wat er bij hooikoorts gebeurt, zodat je direct begrijpt wat de 4 verschillende typen medicatie doen tegen hooikoorts.

Stap 7: Hooikoortsbehandeling ziekenhuis

Als je na het volgende van de voorgaande stappen nog steeds klachten van je hooikoorts ervaart, dan kun je met je behandeld arts bespreken of je in aanmerking komt voor een specifieke hooikoortsbehandeling, namelijk immunotherapie. Deze therapie is niet altijd en voor iedereen geschikt. Daarom zal de specialist in het ziekenhuis (meestal een allergoloog) je meer kunnen vertellen of deze therapie een optie voor jou is. 

7.1 Wat is immunotherapie?

Het doel van immunotherapie is om je ongevoeliger te maken voor pollen (stuifmeel). Dit wordt gedaan door middel van injecties, druppels onder de tong of tabletten met deeltjes van hetgeen waar je allergisch voor bent. Behandeling vindt plaats in het ziekenhuis, omdat je als bijwerking een allergische reactie zou kunnen krijgen. Lees hier meer hoe een immunotherapie behandeling er aan toe gaat. 

7.2 Veelgestelde vragen immunotherapie

Mag ik mijn medicatie blijven gebruiken nadat ik immunotherapie heb gehad?

Dit gaat in overleg met jouw huisarts of behandelend specialist. Hopelijk zijn na de immunotherapie de hooikoortsklachten helemaal weg, zodat je helemaal geen medicatie meer hoeft te gebruiken. Als je nog steeds last hebt van lichte hooikoortsklachten, dan zul je in overleg met jouw arts bekijken welke medicijnen je moet aanhouden. Het kan best zijn dat je over de jaren heen weer meer last gaat krijgen van je hooikoortsklachten, Neem dan weer contact op met de arts.

Mag ik mijn neus blijven spoelen nadat ik immunotherapie heb gehad?

Ja. Het kan zo zijn dat na het ondergaan van de immunotherapie je nog steeds milde klachten blijft houden, zoals  een loopneus of verkoudheid. In dat geval kun je je neus spoelen of een neusspray met zoutoplossing gebruiken.

Laatste Stap

Als het goed is heb je na het uitvoeren van alle opdrachten de volgende informatie bij elkaar verzameld en de volgende voorbereidingen getroffen:

1. Een persoonlijke hooikoortskalender
2. Een lijst van bruikbare hooikoortstips die je onderverdeeld hebt in ‘Tips voor binnenshuis’, ‘Tips voor buitenshuis’ en ‘Overige hooikoortstips’.
3. Een neusspoelmethode die bij jou past en hiervoor heb je de juiste spullen in huis gehaald.
4. De juiste hooikoortsmedicatie heb je op voorraad (welke de huisarts jou geadviseerd en voorgeschreven heeft).

De bovenstaande punten vormen de basis van jouw ‘Hooikoorts Aanpakplan’.

1. Hooikoorts in de agenda zetten 

Allereerst ga je persoonlijke hooikoortskalender in jouw agenda noteren. Je kunt hier een papieren agenda voor gebruiken, waarbij je met een gekleurde marker de dagen markeert waarop het hooikoortsseizoen actief voor jou is.  Of je kan een digitale kalender aanmaken in bijvoorbeeld Google Calendar. Het voordeel van een digitale agenda is dat je alerts (mail of sms) kan instellen wanneer het hooikoortsseizoen voor jou begint en eindigt.

2. Controleer Hooikoorts radar

Is het hooikoortsseizoen voor je aangebroken? Check dan het hooikoortsweerbericht via Hooikoortsradar.nl, Pollennieuws.nl, Buienradar.nl of de app van Weeronline. Je kunt een alert instellen die aangeeft hoeveel pollen er in de lucht aanwezig zijn en hoe groot de kans op hooikoorts wordt.

3. Hooikoorts Aanpakplan

Zodra je de hooikoorts radar hebt gecheckt, volg je de stappen in het onderstaande ‘Hooikoorts Aanpakplan’ schema.

4. Uitvoering

Als laatste stap voer je het plan van aanpak uit dat hoort bij de hooikoortssituatie. Op deze manier ben je maximaal voorbereid op de komende hooikoorts. Je zult merken dat je de hooikoortsklachten beter onder controle gaat krijgen met jouw persoonlijke ‘Hooikoorts Aanpakplan’ en dat je kwaliteit van leven omhoog gaat.